Partij score
Score op een schaal van 1 tot 10
Toelichting op deze score
Lokale autonomie
De VVD vindt dat gemeenten door regels en bureaucratie vergunningen voor ondernemers en woningbouw blokkeren en pleit daarom voor meer nationale regie. Zo wil ze landelijke standaarden ontwikkelen voor minder regeldruk, met name voor het MKB, en moeten eenvoudige vergunningen waarvoor de goedkeuring te lang op zich laat wachten automatisch worden goedgekeurd. De partij wil verder de ‘lokale nivelleringsmachine’ hervormen door landelijke voorwaarden te stellen voor gemeentelijke (inkomensondersteunende) regelingen en deze regelingen inperken of landelijk organiseren. Ook verwacht de partij van gemeenten dat zij strenger handhaven op mensen met een uitkering die een passende baan weigeren. Ook bij woningbouw wil de VVD nationale regie versterken en landelijke vergunningseisen vastleggen. De partij wil regels van provincies of gemeenten die bouwen in het groen tegenhouden beperken. Ook moeten gemeenten sneller reageren op bezwaren over (woningbouw)vergunningen. Als een gemeente te laat is met het verlenen van een vergunning worden de leges kwijtgescholden. Ook moeten gemeenten buiten kantoortijden vaker open zijn.
De VVD is voorstander van meer bestedingsvrijheid voor gemeenten en provincies en minder specifieke uitkeringen. Verder wil de partij bouwregels schrappen om het makkelijker maken voor gemeenten om huizen te bouwen en woonruimte te splitsen, optoppen of transformeren. Gemeenten die veel bouwen krijgen een bonus, gemeenten die achterlopen krijgen hulp van het rijk. De VVD ondersteunt gemeenten vooral op het gebied van veiligheid en leefbaarheid, bijv. door het makkelijker te maken om overlast gevende huurders uit hun woning te zetten en om illegale onderhuur aan te pakken. De partij investeert in de leefbaarheid en veiligheid van twintig kwetsbare wijken. Burgemeesters krijgen meer mogelijkheden om regie te voeren op lokaal veiligheidsbeleid. Ook krijgen ze de bevoegdheid om online berichten die oproepen tot geweld te laten verwijderen en in te grijpen bij misstanden bij de huisvesting en werkomstandigheden van arbeidsmigranten. De VVD steunt een lokale aanpak tegen explosiegeweld en stimuleert gemeenten om inwoners uit te nodigen voor deelname aan lokale vrijwilligerskorpsen zodat ze hulpdiensten in noodsituaties kunnen ondersteunen. De Rotterdamse ‘patseraanpak’ wordt uitgebreid, waarin gemeenten, politie en opsporingsdiensten samenwerken om criminelen aan te pakken. Tenslotte krijgt de gemeenteraad instemmingsrecht bij het oprichten van nieuwe bekostigde scholen.
Voor de Caribische gemeenten wil de VVD wetgeving aanpassen en de aanpak van corruptie en vriendjespolitiek verstevigen.
Bescherming/Vernieuwing
Er staan geen voorstellen in het programma voor bescherming of vernieuwing van de lokale democratie.
Over dit thema
Democratisch bestuur op lokaal niveau is essentieel voor een goed functionerende democratie. In Nederland geldt het subsidiariteitsbeginsel: beleidsvorming vindt zoveel mogelijk plaats op het laagste niveau, dicht bij de burger. Lokaal waar het kan, centraal waar het moet. Gemeenten staan immers het dichtst bij de burger en hier kan participatie en zeggenschap van burgers het meest effectief plaatsvinden.
In hoeverre dragen de verkiezingsprogramma’s bij aan de versterking van het lokale bestuur? Ondersteunen ze de gemeenten door middel van wet- en regelgeving en financiële middelen? Of versterken zij juist de nationale greep op de gemeentelijke autonomie? In hoeverre zetten de partijen zich in om de lokale democratie weerbaarder te maken en doen zij voorstellen voor democratische versterking en vernieuwing op lokaal niveau?
Hier hebben we op gelet
Verantwoording
The Hague Academy for Local Governance is een non-profit met het doel de lokale democratie wereldwijd te versterken. Wij bieden praktijkgerichte trainingen aan in binnen- en buitenland.