Partij score
Score op een schaal van 1 tot 10
Toelichting op deze score
D66 wil een betere samenwerking tussen Rijk, provincies en gemeenten, met een heldere rolverdeling en eerlijke financiering, met ruimte voor lokaal maatwerk, zodat beleid en middelen beter aansluiten op regionale en lokale uitdagingen. Om de scheefgroei tussen Rijk en gemeenten in taken en middelen recht te trekken, wil de partij investeren in het Gemeentefonds. Ook wil de partij het lokale belastinggebied uitbreiden.
Verder bepleit D66 een wijkgerichte aanpak op het gebied van zorg, welzijn, onderwijs en wonen, met meer tijd en ruimte voor wijkagenten, opvoedondersteuning, ouder-kind-centra en een bibliotheek in iedere buurt. De partij investeert in groene en gezonde wijken o.a. door buurtondersteuners, een centraal zorgloket, gezondheidscentra, buurtklinieken en doorfietsroutes. Wijkvoorzieningen moeten op 15 minuten loopafstand beschikbaar zijn. Voor wat betreft jeugdzorg wil de partij gemeenten tijd en ruimte geven om preventie lokaal te regelen. Ook wil de partij de (decentrale) zorg versimpelen door middel van één loket. Verder pleit ze voor een landelijk plan voor nieuwbouw of renovatie van schoolgebouwen, voor versterkte lokale en regionale journalistiek en ondersteuning van gemeenten bij het herkennen en voorkomen van (online) radicalisering van jongeren.
Voor wat betreft de woningbouwopgave wil D66 tien nieuwe steden bouwen. De mogelijkheden van gemeenten om te kunnen sturen op bouw moeten volgens de partij worden uitgebreid, bijv. onteigening wanneer woningbouwplannen te lang stilliggen of ingrijpen bij langdurige leegstand (leegstandsheffing). Er komt 2 miljard voor woningbouw zodat gemeenten meer ruime krijgen om zelf grond te kopen voor woningbouw en speculatie tegen te gaan. Vergunningen voor woningdelen en -splitsen moeten gratis worden. Verder moeten gemeenten meer seniorenwoningen bouwen, 30% sociale nieuwbouw leveren en bouwen voor bewoners uit de wijk. D66 wil investeren in kleinschalige woonvormen voor ouderen en een sociaal buurtnetwerk van zorgverleners, mantelzorgers en vrijwilligers, met verpleeghuizen als sociale ontmoetingsplekken in de wijk. De partij wil dat inspraak over wat waar gebouwd mag worden vanaf het begin beter wordt georganiseerd door middel van inspraak in de gemeenteraad, om bezwaarprocedures achteraf te voorkomen. Ook pleit ze ervoor dat gemeenten raden van woningzoekenden instellen.
D66 wil investeren in de Caribische gemeenten op het gebied van klimaat, natuur, onderwijs, infrastructuur en bestaanszekerheid.
Bescherming en vernieuwing
D66 wil betere overheidsbescherming voor mensen met een publieke taak. Aangifte kan voortaan anoniem en krijgt prioriteit.
Over dit thema
Democratisch bestuur op lokaal niveau is essentieel voor een goed functionerende democratie. In Nederland geldt het subsidiariteitsbeginsel: beleidsvorming vindt zoveel mogelijk plaats op het laagste niveau, dicht bij de burger. Lokaal waar het kan, centraal waar het moet. Gemeenten staan immers het dichtst bij de burger en hier kan participatie en zeggenschap van burgers het meest effectief plaatsvinden.
In hoeverre dragen de verkiezingsprogramma’s bij aan de versterking van het lokale bestuur? Ondersteunen ze de gemeenten door middel van wet- en regelgeving en financiële middelen? Of versterken zij juist de nationale greep op de gemeentelijke autonomie? In hoeverre zetten de partijen zich in om de lokale democratie weerbaarder te maken en doen zij voorstellen voor democratische versterking en vernieuwing op lokaal niveau?
Hier hebben we op gelet
Verantwoording
The Hague Academy for Local Governance is een non-profit met het doel de lokale democratie wereldwijd te versterken. Wij bieden praktijkgerichte trainingen aan in binnen- en buitenland.